W kategorii województw zwyciężyło podlaskie, a dolnośląskie za lata 2016-2018 uplasowało się na 10 miejscu w gronie 16. W kategorii miast wojewódzkich wygrał Rzeszów, a Wrocław jest na miejscu 7.
W klasyfikacji miast zwyciężyło Świnoujście, a Wałbrzych uplasował się na 24. pozycji, co oznacza spadek w porównaniu z rankingiem obejmującym lata 2015-2017. Wtedy Wałbrzych zajmował 18. miejsce, a za inwestycje w latach 2014-2016 był nawet klasyfikowany na 10. pozycji.
W kategorii powiatów spadek zaliczył powiat wałbrzyski, który w gronie 314 powiatów zajął 94. pozycję, co oznacza spadek w porównaniu z poprzednim rankingiem z pozycji 68.
W kategorii miasta inne najwyżej z naszych reprezentantów znalazło się Szczawno-Zdrój, które zajęło 94. miejsce, ale to oznacza również spadek z 38. lokaty. Na 253. miejscu została sklasyfikowana Głuszyca, co oznacza duży skok, bowiem w poprzednim rankingu ten samorząd zajmował dopiero 324. miejsce. Boguszów-Gorce znajduje się na miejscu 365 (spadek z 342.). Spory awans zanotował Mieroszów, który jest na pozycji 395. i poprawił pozycję aż o 90 miejsc (w latach 2015-2017 była to pozycja 485.). Sklasyfikowano 597 miast.
Przechodząc do gmin wiejskich należy zwrócić uwagę na wysokie miejsce Czarnego Boru. Ta gmina jest na 21. miejscu i awansowała z lokaty 118. 474. jest Walim (spory spadek, bo z lokaty 129.), Stare Bogaczowice za to zajmują 517. miejsce i zanotowały olbrzymi skok z pozycji 996. Sklasyfikowano 1547 gmin wiejskich.
Po latach zapaści (rok 2016 był najgorszy pod względem inwestycji w okresie ostatnich 10 lat) i lekkiego odbicia (2017) nadszedł rekordowy rok 2018. Nigdy wcześniej polskie samorządy nie wydawały na inwestycje tak dużo (ponad 50 mld zł). – Żeby nie było zbyt różowo przypomnijmy, że ostatnio bardzo mocno wzrosły ceny prac budowlanych i materiałów, więc rekord finansowy nie musi wyglądać aż tak dobrze, jeśli spojrzeć na zakres prac możliwych do wykonania – komentuje wyniki autor rankingu prof. Paweł Swianiewicz z Uniwersytetu Warszawskiego.
W tym rekordowym 2018 roku trzeba było rzeczywiście się wykazać, żeby znaleźć się w inwestycyjnej czołówce. W wielu kategoriach mamy więc zmiany na pozycjach liderów. W zestawieniu województw wygrało po raz pierwszy Podlasie przed woj. opolskim i świętokrzyskim. W kategorii miast wojewódzkich także mamy debiutanta. Pierwszy jest Rzeszów (wydatki na osobę średnio 1554 zł rocznie), przed Białymstokiem i Krakowem. Świnoujście (2426 zł per capita) w kategorii miast na prawach powiatu wyprzedziło lidera kilku ostatnich edycji – Gliwice i awansujący szybko Konin. Wśród powiatów wygrał powiat leszczyński, wśród miast powiatowych Polkowice (1783 zł wydatków na osobę) przed Zakopanem (1458 zł), a wśród mniejszych miast – Krynica Morska (6723 zł) przed Świeradowem-Zdrój. W kategorii gmin wiejskich bez niespodzianek. Wygrał zdecydowanie Kleszczów (13504 zł per capita) przed Rząśnią.
W jaki sposób powstaje ranking? Pod uwagę bierzemy całość wydatków majątkowych poniesionych w ciągu ostatnich trzech lat (w tym przypadku 2016–2018). Wskaźnik jest średnią wydatków inwestycyjnych z trzech lat w przeliczeniu na mieszkańca. W ten sposób chcemy uniknąć dużych, chwilowych wahań wskaźnika będącego podstawą rankingu. Wydatki inwestycyjne, zwłaszcza z mniejszych jednostkach, cechują się znaczną cyklicznością. W poszczególnych latach mogą być bardzo wysokie, co wiąże się z realizacją ważnej inwestycji, by potem okresowo spadać do znacznie niższego poziomu.
Poza wydatkami zapisanymi w budżecie staramy się uwzględniać także wydatki ponoszone ze środków własnych przez spółki komunalne. W tym celu od kilkunastu lat rozsyłamy ankiety do miast na prawach powiatu (w pozostałych kategoriach dane pochodzą jedynie ze sprawozdań budżetowych).
Autorzy rankingu:
Paweł Swianiewicz jest profesorem ekonomii, kierownikiem Katedry Rozwoju i Polityki Lokalnej na Wydziale Geografii i Studiów Regionalnych Uniwersytetu Warszawskiego; Julita Łukomska jest adiunktem w tej samej katedrze.
