Piątek, 29 marca
Imieniny: Helmuta, Wiktoryny
Czytających: 4975
Zalogowanych: 1
Niezalogowany
Rejestracja | Zaloguj

Wałbrzych: Patronka dobrej śmierci i zamążpójścia

Piątek, 4 grudnia 2009, 7:43
Aktualizacja: 19:21
Autor: mobi
Wałbrzych: Patronka dobrej śmierci i zamążpójścia
Barbara błogosławiąca górnikowi
Fot. Wikipedia. Pleple2000
Przez wieki św. Barbarę szczególnym kultem otaczali ludzie wykonujący zawody związane z zagrożeniem życia. Dlatego też opiekowała się nie tylko górnikami, ale także więźniami, żołnierzami, flisakami i rybakami. W czasach PRL–u była patronką podziemia.

W Polsce, a zwłaszcza na Śląsku, św. Barbara od wieków czczona jest głównie jako patronka górników, choć jej ,,opiekuńcze kompetencje” obejmowały niegdyś także flisaków, ludwisarzy, marynarzy, grabarzy, dzwonników czy kapeluszników. Jej pomocy wzywano w modłach o dobrą śmierć, o obronę przed ogniem, burzą i zarazą. Od końca średniowiecza jej dzień obchodzony jest jako święto górników kopalni węgla, soli i wszelkich innych kruszców.

Ze względu na duże zyski, jakie przynosiło królom, a następnie polskim władcom górnictwo, przez ono wieki było ,,kluczowym resortem gospodarki”, a górnicy cieszyli się specjalnymi przywilejami. Byli np. zwalniani z opłat, ceł, posiadali prawo wyrębu w lasach królewskich, ale także przywileje o charakterze honorowym, jak paradny strój wzorowany na wojskowym, czy też prawo noszenia szpady, która służyła także do obrony. Również w czasach PRL-u zawód ten zawód ten traktowany był szczególnie, a władza dbała o to, aby świętu towarzyszyła odpowiednia oprawa oraz cenne nagrody i odznaczenia. Za przepracowanie w kopalni 25 lat, górnik otrzymywał srebrny zegarek.

Watro tu zauważyć, że stan górniczy zawsze należał do najlepiej zorganizowanych i najsilniejszych środowisk w Polsce – już w XVII wieku górnicy posiadali kasy wzajemnej pomocy. Nic więc dziwnego, że skonsolidowane górnicze bractwa wielokrotnie w polskiej historii okazywały się zagrożeniem dla jakieś władzy. Prostym sposobem przeciwdziałania strachowi było wymazanie z obyczajowości jednoczącej górników kultu św. Barbary. Tak też po zdobyciu Śląska postąpił Fryderyk II, który polecił znieść górnicze święto zlikwidować obrazy w kopalinach.

Podobnie w czasie II wojny św. zachowali się Niemcy – z uporem likwidowali na Śląsku ołtarze i wszelkie przejawy kultu św. Barbary – procesje, modły, śpiewy. Ale wówczas św. Barbara stała się patronką podziemia. Była nią też w czasach Polski Ludowej, po pacyfikacji kopalni Wujek.

Przez wieki dzień św. Barbary był też niezwykle popularnym dniem dziewczęcych wróżb. W tym dniu młode panny robiły to, co chłopcy w dniu św. Katarzyny – ścinały gałązki wiśni i wkładały do wody. Jeśli gałązki rozkwitły na Wigilię, panna mogła mieć pewność, że w nadchodzącym karnawale znajdzie sobie męża.

4 grudnia to także dzień wróżebny – św. Barbara przepowiada pogodę na święta Bożego Narodzenia - ,,Święta Barbara po wodzie, Boże Narodzenie po lodzie”.

Wałbrzyskim byłym górnikom składamy najserdeczniejsze życzenia z tradycyjnym górniczym wezwaniem "Szczęść Boże".

Czytaj również

Komentarze (1)

Dodaj komentarz

Dodaj komentarz

Zaloguj
0/1600

Czytaj również

Copyright © 2002-2024 Highlander's Group